Διδάσκουσα – Ιδιότητα: Άννα Χατζηπαναγιωτίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Frederick Κύπρου

Περιεχόμενο μαθήματος: Οι θεματικοί άξονες πάνω στους οποίους κινείται το περιεχόμενο του μαθήματος είναι οι εξής: α) Ανάλυση των στρατηγικών για την παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου καθώς και των συνθηκών χρήσης της γλώσσας, β) Ανίχνευση και ανάλυση αναγκών των μαθητών/τριών στην ελληνική γλώσσα, γ) Παράθεση και σχολιασμός των τεσσάρων δεξιοτήτων εκμάθησης μιας γλώσσας (ακρόαση, ομιλία, ανάγνωση, γραφή), δ) Γενικά και ειδικά κριτήρια για την παραγωγή παιδαγωγικού υλικού, ε) Παραγωγή παιδαγωγικού υλικού και δραστηριοτήτων.

Αναλυτικότερα: α) Εξετάζονται ο σκοπός και το περιεχόμενο της διδασκαλίας της γλώσσας, η βαρύτητα των επιμέρους πτυχών της γλωσσικής διδασκαλίας, οι γλωσσικές ανάγκες, τα κριτήρια ιεράρχησης των επιλογών, τα μαθησιακά στιλ και οι στρατηγικές εκμάθησης, β) Αναφέρονται και σχολιάζονται οι τρόποι συλλογής δεδομένων για την ανάλυση γλωσσικών αναγκών. Ερμηνεία στοιχείων, διαπιστωτικές/κατατακτήριες δοκιμασίες, γ) Παρουσίαση και σχολιασμός των γενικών και ειδικών κριτηρίων τα οποία πρέπει να διέπουν την παραγωγή παιδαγωγικού υλικού, δ) Παρουσίαση και σχολιασμός παραχθέντων υλικών (συμβατικών και ηλεκτρονικών) 

Μέθοδος διδασκαλίας: Η διδακτική μεθοδολογία που ακολουθείται στο μάθημα είναι προσαρμοσμένη σε ενήλικους μεταπτυχιακούς φοιτητές με τη μέθοδο της σύγχρονης και ασύγχρονης διδασκαλίας και περιέχει: α) διδασκαλία θεωρητικών θεμάτων από τον διδάσκοντα, β) ασκήσεις για την εύρεση δεδομένων, γ) συζητήσεις προβληματισμού, δ) συγκριτικές μελέτες, μελέτη άρθρων ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων, ε) παραγωγή γλωσσικού υλικού και δραστηριοτήτων, στ) μελέτη βιβλιογραφίας

Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα: α) να κατανοηθούν οι στρατηγικές που ακολουθούνται για την παραγωγή αποτελεσματικού γραπτού και προφορικού λόγου. Εξετάζονται οι σχέσεις προφοράς και γραπτού λόγου και οι ειδικές συνθήκες χρήσης της κάθε μορφής λόγου, καθώς και η διδακτική μεθοδολογία για την εφαρμογή των στρατηγικών παραγωγής προφορικού ή γραπτού λόγου στη διδακτική πράξη, β) να γίνει κατανοητό ότι τα Αναλυτικά Προγράμματα / Προγράμματα Σπουδών πρέπει να καταρτίζονται σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών/τριών, γ) να γίνουν οι φοιτητές/τριες ικανοί/ές να παράγουν και να αναπτύσσουν κατάλληλο ενισχυτικό ή πρωτογενές παιδαγωγικό υλικό, ε) να γνωρίσουν και να εμβαθύνουν στις διάφορες και διαφορετικές θεωρίες που αναπτύχθηκαν στον τομέα παραγωγής γλωσσικού υλικού.

Μέθοδοι αξιολόγησης: α) απαντήσεις σε ασκήσεις, β) μικρές έρευνες πάνω σε προγράμματα σπουδών γλωσσικής διδασκαλίας της νέας, ελληνικής ως 2^ης/ξένης, γ) παρουσιάσεις-συγκριτικές μελέτες επιστημονικών άρθρων, δ) εργασίες.

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Adam, J.M. (1999). Τα κείμενα: Tύποι και πρότυπα. Αφήγηση, περιγραφή, επιχειρηματολογία, εξήγηση και διάλογος(μτφρ. Γ. Παρίσης / επιμ. Ε. Καψωμένος). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

Cope, B. & Kalantzis, M.(Eds.) (2000).  Literacy Learning and the Design of Social Futures. London & New York: Routledge.

Huckin, T., Haynes, M. & Coady, J., (eds.) (1993). Second Language Reading and Vocabulary Learning. Norwood, NJ: Ablex.

G, (1994). Learning to write. London, Routledge

McCarthy, M.(1991) Discourse Analysis for Language Teachers. Cambridge: Cambridge University Press.

Muspratt, S., Luke, A., Freebody, P. (1997).Constructing Critical Literacies: Teaching and Learning Textual Practice. Creskill, NJ: HamptonPress

Oxford, Rebecca (1990). Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know. Englewood Cliffs, NJ: Newbury House.

Psaltou-Joycey, A.(2010). Language Learning Strategies in the Foreign Language Classroom(pp. 291). Thessaloniki: University Studio Press

Richards, R. & Renandya, W. (εκδ.) (2002). Methodology in Language Teaching: An Anthology of Current Practice. Cambridge: Cambridge University

Ιορδανίδου, Α. & Α. Φτερνιάτη (επιμ.) (2000). Επικοινωνιακές διδακτικές προτάσεις για το γλωσσικό μάθημα στο δημοτικό σχολείο. Αθήνα : Πατάκης

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2005) Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις γλώσσες: εκμάθηση, διδασκαλία, αξιολόγηση. Συμβούλιο της Ευρώπης

Μήτσης, Ν.(1966) Διδακτική του γλωσσικού μαθήματος, Αθήνα : Εκδόσεις Gutemberg

Μήτσης, Ν. (2004). Η διδασκαλία της γλώσσας υπό το πρίσμα της επικοινωνιακής προσέγγισης. Αθήνα : Gutenberg.

Μπέλλα, Σ. (2011). Η Δεύτερη Γλώσσα: Κατάκτηση και Διδασκαλία (αναθεωρημένη έκδοση με προσθήκες και αλλαγές). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

Φιλιππάκη-Warburton, Ει. (2000). «Γραμματική και σχολική παιδεία». Γλωσσικός Υπολογιστής, Τόμος 2. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, σσ. 33-46. www.komvos.edu.gr.

Χατζησαββίδης, Σ. 2002. «Δομή, επικοινωνία, είδη λόγου και γραμματισμός στα νέα προγράμματα σπουδών γλωσσικής αγωγής στο δημοτικό σχολείο». Γλώσσα, 54, σσ. 54-62.

Χαραλαμπόπουλος Α. & Σ. Χατζησαββίδης. (1997). Η διδασκαλία της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας: Θεωρία και πρακτική εφαρμογή. Θεσσσαλονίκη : Κώδικας.

Χατζηδήμου, Δ. (2007). Εισαγωγή στη Θεματική της Διδακτικής: Συμβολή στη θεωρία και στην πράξη της διδασκαλίας. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη.

Χατζηπαναγιωτίδη, Α. (2012) Παραγωγή διδακτικού υλικού για την ελληνική ως ξένη γλώσσα, Πανεπιστημιακές σημειώσεις

Πανεπιστήμιο Κρήτης, ΕΔΙΑΜΜΕ, Αναλυτικά Προγράμματα και Διδασκαλία   http://ediamme.diaspora